Sunday, June 17, 2012

ensera mimpi linggir ka beensumbar "mali lebu



Nyadi Linggir ke bensumbar Mali Lebu tu siko tuai bansa Dayak Iban menoa Saribas ke ganas bendar serta selalu ka ngelaban perintah menoa Sarawak ke dipegai Raja James Brooke leboh Raja James Brooke nya baru kelia. Iya ke ngelaban bala Raja James Brooke leboh maia sida ke ngalah ka menoa Paku dalam taun 1843, udah dalam taun 1844 Linggir Mali Lebu empu lalu mai bala bansa Iban bukai sama enggau iya deka munoh sereta nyerang Raja James Brooke empu di Astana menoa Sarawak. Dalam taun 1849 Linggir Mali Lebu belanggar enggau bala Raja James Brooke di menoa Beting Maro, lalu dua tiga hari udah nya sida iya lalu nan baru ngelaban Raja James Brooke di menoa Nanga Peka dalam Batang Paku. Dalam taun 1858 Linggir Mali Lebu alah belanggar enggau munsoh di menoa Samudam. Lepas ari ka ngelaban Raja menoa Sarawak, Linggir Mali Lebu bisi lima kali matak serang ngelaban munsoh. Nyadi leboh iya baru ngangkat ka diri bujang dia Linggir Mali Lebu bisi bemimpi ke nitih ka tampong ti ditusoi Tuai Rumah Libau Anak Penghulu Garran (uchu Linggir Mali Lebu) dalam taun 1952 ngagai Benedict Sandin ke lalu bisi dicherita ka ngagai kitai maioh baka tu

. 
Nyadi sakali leboh iya agi biak dia benong bejalai leboh malam hari ka mansang ngayap ngagai menoa Samu dalam Batang Paku. Leboh iya nyau datai iya di menoa Sengalak dia iya lalu bisi ninga orang ngangau minta anti ari belakang. Iya pan lalu ngetu sereta nganti orang nya tadi, tang orang ke ngangau nya lalu nadai datai. Mupok ga iya baru ngejang ka endor nya nyentok ka nyau datai ba tuchong bukit Labi Umbut, dia iya lalu bisi ninga orang ngangau ka iya baru minta anti baka ka tadi. Dianti iya baru mega, tang orang nya lalu nadai ga datai ngagai iya. Meda baka nya iya lalu bejalai baru majak ka pejalai diri ke ka ngayap ngagai menoa Samu. Kira urong leboh iya ke niki Bukit Saban dia iya lalu tekenyit ninga orang bisi ngangau baru mega minta anti iya. Dianti iya mega baru, tang orang nya lalu nadai mega datai. Geli ati iya meda utai tak nyelai baka nya lalu bisi ati berasai takut, dia iya lalu belanda nglari ka diri. Nyadi leboh iya ke rari nya, dia iya ninga orang nya seruran redup-redup belama-lama munyi kaki belanda ngentudi ka iya. Iya pan majak seruran rari berari-ari laban ati iya nyau betambah takut.


Nyau kepuas iya ke udah rari baka nya, dia alai iya pan nyau datai ba ai Batang Samu di baroh jalai ke ditengah iya nya tadi ke lalu enda berasai alai lalu diperejok iya Batang Samu nya tadi. Nyadi munyi redup kaki orang ke nitih ka iya nya mega seruran majak semak ke semak berari-ari ngentudi ka iya. Leboh iya nyau datai di rumah orang Samu dia iya lalu beguai-guai tama ka dalam rumah panjai nya. Nyadi munyi kaki orang ke nitih ka iya nya tadi mega seruran nitih ka iya berari-ari alah meh iya nyau ngenatai ka diri ba kaki tangga baru orang nya nadai agi bemunyi entudi ka iya belama.
Nyadi malam nya sereta lelap mata iya ke tindok dia iya lalu asai ka betemu enggau orang siko ke besai bendar gamal sereta bebulu tuboh, ngena sirat tekalong ka lalu madah ka nama diri Enting Naing ke sama deka enggau iya mansang ngayap ngagai rumah panjai orang menoa Samu. “Aku meh orang ke minta anti nuan tadi tang nuan lalu enda ga nganti aku,” ko orang nya bejako enggau Linggir. “Nyadi enti nuan ka mansang nyerang munsoh ila, nuan enda tau enda ngangau ka nama aku. Enti nuan madah ngangau ka nama aku, aku sigi datai lalu enggau serang nuan nya,” pia ka Enting Naing nangkan Linggir.
Nya alai laban mimpi iya tu tadi, enti iya ka nurun mansang ngayau enggau enti iya ka mansang mindah jauh tauka enti iya ka nurun mansang ngabang, Linggir sigi dulu agi seruran ngangau ka Enting Naing berari-ari ngena piring ngena ading di Bukit Saban.
Nyadi bisi mega sakali leboh Linggir tu pulai nemuai ari menoa Ulu Krian kena pegai menoa Saratok lalu lebuh iya melunggang datai ba tuchong Bukit Medang ke nyadi antara menoa Ulu Krian enggau menoa Ulu Paku dia enda mukai-mukai Linggir tak tekenyit lalu luput meda siko ular kendawang ke datai ari moa iya ba jalai ke benong entachang ka mansang ngagai iya. Nyadi leboh iya ka luput nya tadi dia iya lalu asai ka betemu enggau Bunga Nuing ka lalu ngasoh iya ngambi sirat Bunga Nuing nya nyadi ka pengaroh kena iya tau matak serang. “Nyadi siirat aku nya tau ka empelias nuan kena matak bala mansang ngayau Linggir,” pia ko Bunga Nuing. Udah meh iya dani ari luput nya dia iya lalu meda sirat nya sigi udah bisi ngimbai iya ka gali. Sirat nya pan lalu dibai iya pulai nyadi ka pangaroh dikena iya matak serang nyerang bala munsoh.
Enda bengat lama udah bekau nya, alai Linggir lalu bisi bejalai malam baru ngagai menoa Ulu Serudit ba pati ai Batang Paku tebing muak ka kanan ke enda bengat jaoh ari rumah sida. Nyadi leboh nyau dini hari maia iya ke pulai lalu datai ba menoa Nanga Sungai Enturun dia iya meda tak genam api ke mau bendar makai babas. Nyadi leboh nya iya semak bendar ari endor nya ke alai iya tak enda berasai lalu luput. Lebuh iya ke luput nya tadi dia iya asai ka berekak enggau orang siko ke besai bendar gamal lalu besirat tekalung sereta bebulu berengkah ari punjong pala nyentuk ka kaki. Nyadi seduai ke berekak nya bala bendar sereta lalu sama-sama enda ulih ngalah ka pangan diri.
Nyau kepuas seduai ke udah berekak lalu enda mega ulih ngalah ka pangan dia orang nya lalu bejako. Ko orang nya, “Nyadi laban aku ka enda ulih ngalah ka nuan Linggir lalu baka nya mega gaya pemedis orang bukai jemah ila deka nguji ngalah ka serang nuan.” Orang nya lalu madah ka nama diri Enting Naing ke datai ari menoa Tisau Langit. Iya lalu madah baru ngagai Linggir, minta diri dibai Linggir enggau nurun nyerang munsoh enti iya ka mansang nurun ngayau.
Nyadi sakali leboh kejang Aji Apai Limpa deka nguji nan ka bala Raja James Brooke di menoa Nanga Sungai Langit dalam taun 1858, dia Aji Apai Limpa bisi berumban nemuai ngagai Linggir Mali Lebu. Lalu leboh iya nyau datai di menoa Nanga Beruru kira leboh maia dini hari mabu dia iya lalu mai Linggir nurun sama enggau iya negah bala Perintah ke mansa nengah menoa nya.
Sereta udah meh ngelebus Aji Apai Limpa pulai dia Linggir lalu gali nindok ka diri baru ke alai iya lalu bemimpi asai ka betemu enggau indu dua iko ke madah ka nama diri Kumang seduai Lulong. Nyadi ko seduai iya madah ngagai Linggir, “Enti nuan deka ngayau ngalah ka Raja menoa Sarawak Linggir, nuan enda tau enda jadi enggau indu ke benama Badong ke dikumbai orang dua bali nama Kumang Bunsu iya nya menyadi sida Aji ka biak.
Dani Linggir Mali Lebu pagi siti dia iya lalu nusoi mimpi diri ngagai bini iya ke benama Anong. Nyadi ko Anong, “Enda aku mega nan ka nuan jadi enggau Badong nya Linggir, tang enti tua nyau udah sarak ila nuan anang ingat ka aku agi.” Ninga jako saut Anong tak mudah bendar munyi nya dia Linggir lalu enda nyadi sereta enda kempang jadi enggau Badong. Lalu pia mega iya lalu enda enggauAji nyadi nan ngelaban bala Raja di menoa Nanga Sungai Langit.
Nyadi nyau leboh ba pengujong kena pegai perintah Raja menoa Sarawak dia Linggir Mali Lebu tu lalu nundok sereta talok ka perintah Raja James Brooke. Iya mega sekumbang ke udah begulai sejalai enggau perintah selalu ngulu ka bala Raja nyerang bansa Iban bukai ke agi mengkang ngelaban perintah tang iya enda kala enggau bala Raja nyerang Libau Rentap ke nan ba kuta iya di Bukit Sadok. Nyadi Libau Rentap baru kering ati sereta besumpah madah ka diri “Seagi agi iya bedau idup, iya endang enggai nyerah tauka enggai betungga moa meda bansa orang putih.”

No comments:

Post a Comment